Nancy Dekens in Panorama (1): rijden met alcohol op

Voor Panorama schrijft mr. N.W.A. (Nancy) Dekens de komende weken een seriereeks over het in botsing komen met de wet. In de editie van 27 mei gaat het over het besturen van een motorvoertuig onder invloed van alcohol.

Wie is Fleur?

Dit artikel gaat over Fleur. Zij is een vrouw van 42, vertegenwoordigster van beroep. Zij is veel voor haar werk onderweg. Ze doet haar werk goed. Haar baas is heel tevreden over haar. Ze werkt hard. 

Fleur heeft al jaren een vriend met wie ze samenwoont. Het loopt niet lekker. De relatie staat op knappen. Ze zitten elkaar flink in de haren. Om haar hart te luchten gaat ze op een zaterdagavond in november eten bij haar hartsvriendin. Die vriendin woont bij Fleur in de buurt. Ze gaat er lopend naartoe. Die avond drinken ze wijn. Bij de borrel, tijdens het eten. Niet extreem veel, maar ook niet weinig. Bij de koffie nemen ze ook nog wat limoncello. 

Aan het einde van de avond loopt Fleur naar huis. Althans dat is haar bedoeling. Op haar looproute komt ze elektrische deelscootertjes tegen. Dat is net zoiets als greenwheels en autodelen, maar dan voor snorscooters. Fleur heeft daar een abonnement op. Het is laat en het is koud. In een split second besluit Fleur op zo’n scootertje te stappen en zo haar weg naar huis te vervolgen. Die beslissing komt haar duur te staan. 

Rijden met drank op: de blaastest

Na een paar honderd meter op die scooter te hebben gereden, wordt ze stilgezet door de politie. Ze moet op straat een zogenaamde “voorlopige blaastest” doen. Ze blaast een F, van “faillure”. Als je op straat een “F” blaast, ontstaat er een serieuze verdenking dat je hebt deelgenomen aan het verkeer terwijl je meer alcohol hebt gedronken dan wettelijk mag. Dan moet je mee naar het politiebureau voor een uitgebreide ademanalyse. Fleur moet dus mee naar het politiebureau. Het resultaat van die echte ademanalyse is meer dan 1000 ug/l. Dat is echt veel. Dat is bijna 5x keer meer dan de toegestane hoeveelheid alcoholhoudende drank waarmee je nog naar huis mag rijden. Eigenlijk mag je niet meer dan twee glazen wijn of bier drinken om nog te mogen rijden. 

Als je langer dan 5 jaar je rijbewijs hebt, en je blaast meer dan 570 ug/l, wordt je rijbewijs ingevorderd door de politie. Als je je rijbewijs korter dan 5 jaar hebt, gebeurt dat al bij 350 ug/l. 

Bij Fleur wordt haar rijbewijs ingevorderd en blijft dat ook. 

Wat gebeurt er daarna?

Even algemeen wat er dan gebeurt: Binnen tien dagen krijg je een bericht van het OM met daarin de mededeling hoe lang je rijbewijs wordt ingehouden. Die inhoudingstermijn wordt aan de hand van vaste richtlijnen vastgesteld. Meestal staat er in die brief ook een datum genoemd wanneer een officier van justitie met je wil praten over de straf die je moet krijgen voor het rijden onder invloed van alcohol. 

Als je je rijbewijs eerder terug wil hebben, kun je de rechtbank daarom verzoeken. Dan moet er een klaagschrift worden ingediend tegen het niet terug krijgen van het rijbewijs. Dan volgt een zitting op de rechtbank. Op die zitting, beter is al in dat klaagschrift, moet je kunnen aantonen dat je groot belang hebt bij eerdere teruggave van je rijbewijs dan de datum die het OM voorstelt. 

Terug naar Fleur. Ze meldt zich twee weken nadat zij haar rijbewijs heeft moeten achterlaten op het politiebureau, bij mij. Ze heeft haar rijbewijs namelijk heel dringend nodig voor haar werk en heeft om die reden zelf al een klaagschrift ingediend bij de rechtbank. Ze vraagt mij haar te helpen. Ongeveer twee weken later is de zitting over het rijbewijs bij de rechtbank. 

Naar de rechter

De richtlijn van de inhoudingstermijn die het OM hanteert bij de hoeveelheid ug/l van Fleur is een veelvoud van die ene maand die Fleur haar rijbewijs nu kwijt is. De kans dat ze het nu al terug krijgt is daarom niet heel groot. 

De rechter begrijpt dat Fleur haar rijbewijs dringend nodig heeft, maar kan niet om de hoeveelheid ug/l heen. Dat is niet uit te leggen aan de samenleving, zo stelt de rechter. Fleur krijgt haar rijbewijs in die klaagprocedure daarom nog niet terug. 

Gelukkig is haar werkgever begripvol over de situatie. Fleur krijgt aangepast werk. Maar Fleur werkt bij een klein bedrijf. Heel lang kan deze situatie niet duren. Fleur moet de weg snel weer op. 

Weer een paar weken later vindt de zitting plaats bij het OM. Fleur is bloedzenuwachtig. Ze maakt een oprechte indruk op de officier van justitie. De officier gelooft Fleur dat zij door alle omstandigheden eenmalig in de fout was gegaan door onder invloed van alcohol te gaan rijden. En ziet ook in dat zij zonder rijbewijs haar baan kwijt raakt. De werkgever heeft dat in een brief aangekondigd. Fleur krijgt haar rijbewijs terug. We kunnen ons geluk niet op. 

Het CBR

Maar onze euforie is helaas van korte duur. Nog voordat ik terug ben op kantoor, word ik gebeld door de officier van justitie met de mededeling dat het rijbewijs feitelijk niet terug gestuurd kan worden naar Fleur, omdat het toevallig net die ochtend naar het CBR is gestuurd. 

Het OM bericht het CBR standaard wanneer je rijbewijs is ingevorderd voor rijden onder invloed van alcohol. Als je meer alcohol hebt gedronken dan in het verkeer is toegestaan kan het CBR deelname aan een verplichte cursus opleggen. Als je net als Fleur flink meer hebt gedronken dan is toegestaan, volgt een onderzoek naar je rijvaardigheid. Dat is een kostbaar onderzoek, dat je eerst zelf moet betalen, voordat het plaatsvindt. Intussen is je rijbewijs geschorst en mag je niet rijden. Pas wanneer het CBR heeft vastgesteld dat je rijgeschikt bent, is je rijbewijs weer geldig en krijg je het terug. 

Het is helaas niet zo dat het strafrechtelijke traject en het CBR traject altijd gelijktijdig plaatsvinden. Het kan zo zijn dat de strafzaak al is afgewikkeld en het CBR-traject daarna pas plaatsvindt. Zoals bij Fleur het geval is.

Voor Fleur begint de ellende dan pas echt. Omdat haar rijbewijs is geschorst, mag zij nog steeds niet rijden. Fleur gaat het traject bij het CBR desondanks met vertrouwen in. 

Naar de psycholoog

Zij moet spreken met een psycholoog. Daar vertelt zij eerlijk dat zij meerdere keren per week een paar glazen wijn drinkt. 

Tot haar grote schrik rapporteert de psycholoog vervolgens aan het CBR dat zij zich schuldig maakt aan alcoholmisbruik. Ze is het daar pertinent mee oneens. De psycholoog wil het rapport echter niet aanpassen. 

Het CBR beslist op basis van dat rapport schriftelijk dat zij een jaar lang niet rijgeschikt is. Na dit jaar moet zij zich opnieuw laten onderzoeken. Uit dat onderzoek moet dan blijken dat er geen sprake meer is van alcoholmisbruik. Pas dan krijgt zij haar rijbewijs terug. Dit gaat nog minimaal anderhalf jaar duren. 

Ik ben werkelijk perplex van deze beslissing. 

Fleur heeft haar rijbewijs al meer dan twintig jaar en is nog nooit met de politie in aanraking geweest, dus ook niet voor rijden onder invloed. Ze is niet aangehouden terwijl ze in een auto reed. Ze zat op een elektrische scooter. Het was midden in de nacht. Er was niemand op de weg, behalve Fleur en de politie. 

De gevolgen zijn zeer groot

De keuze om onder invloed van alcohol op die scooter te stappen was verkeerd. Dat snapt Fleur ook wel. En daar heeft ze van geleerd. Maar de gevolgen van dit ene incident zijn onevenredig groot. De gedraging van Fleur en het gevolg staan niet met elkaar in verhouding. Ik vind dat Fleur onevenredig hard door het besluit van het CBR wordt geraakt. 

De conclusie van de psycholoog is veel te kort door de bocht. En het gevolg dat het CBR daaraan verbindt, zonder ook maar enigszins rekening te houden met haar omstandigheden, vind ik echt bizar. Hoezo ben je als je meerdere keren per week een paar glazen alcohol drinkt ongeschikt om een motorvoertuig te besturen? Het gaat er toch om dat je met drank op niet achter het stuur stapt? 

In de strafzaak heeft de officier van justitie wel rekening gehouden met de omstandigheden en de gemoedstoestand van Fleur toen zij besloot op die deelscooter te stappen. Ook hield de officier rekening met het verliezen van haar baan als zij haar rijbewijs heel lang kwijt zou zijn. 

Elke menselijke maat in het besluit van het CBR ontbreekt. 

Drank maakt meer kapot dan je lief is

Fleur moet daarom wel in bezwaar tegen dit zeer onterechte oordeel. In die procedure zal zij het CBR moeten proberen te overtuigen deze beslissing terug te draaien en om haar rijgeschikt te verklaren. Deze procedure loopt inmiddels maar is nog niet afgerond. 

Intussen staat haar leven volledig op zijn kop. Haar bewegingsvrijheid is al maanden enorm ingeperkt door afhankelijk te zijn van het openbaar vervoer en de fiets. En ze is haar werk kwijt.

CBR-procedures kunnen in sommige situaties tot meer ellende leiden dan de strafzaak. Drank kan meer kapot maken dan je lief is… 

Mogelijk bent u ook geïnteresseerd in een blog over drugsbezit op festivals. Die kunt u via deze link lezen.

Rijbewijs kwijt door rijden onder invloed

alcohol en rijden

In deze blog gaat mr. N.W.A. (Nancy) Dekens in op de (zeer grote) gevolgen die rijden onder invloed van alcohol kan hebben. Zo kun je bijvoorbeeld rij-ongeschikt verklaard worden, waardoor je lange tijd niet deel mag nemen aan het verkeer. Je raakt je rijbewijs kwijt. Daarnaast wordt ingegaan op de chaos bij het CBR.

Deze blog gaat over mijn cliënte Fleur. Zij is een vrouw van 42, vertegenwoordigster van beroep. Veel voor haar werk onderweg. Ze doet haar werk goed. Haar baas is heel tevreden over haar. 

Onder invloed rijden

De relatie van Fleur verkeert in zwaar weer. Als afleiding gaat ze eten bij een goede vriendin. Die vriendin woont bij Fleur in de buurt. Ze gaat er lopend naartoe. Die avond wordt er wijn gedronken. Niet extreem veel, maar ook niet weinig. En bij de koffie nog wat limoncello. 

Na afloop loopt Fleur naar huis. Op haar looproute staan elektrische deelscootertjes. Het is laat en het is koud. Fleur besluit op zo’n scooter naar huis te rijden. 

Een paar honderd meter verder wordt ze stilgezet door de politie. Ze moet op straat een blaastest doen en ze moet mee naar het bureau. Uit de ademanalyse die op het politiebureau plaatsvindt blijkt dat ze veel te veel heeft gedronken, ze blaast meer dan 900 ug/l. Haar rijbewijs wordt ingevorderd en blijft dat ook. 

Zo komt ze bij mij. Ze heeft haar rijbewijs dringend nodig voor haar werk en heeft om die reden al een klaagschrift ingediend bij de rechtbank. Ze vraagt mij haar te helpen het rijbewijs terug te krijgen. De rechter begrijpt dat ze haar rijbewijs dringend nodig heeft, maar kan niet om de hoeveelheid ug/l heen. Fleur krijgt haar rijbewijs in die klaagprocedure niet terug. 

Gelukkig is de werkgever begripvol over de situatie; Fleur krijgt aangepast werk. Maar Fleur werkt bij een klein bedrijf. Heel lang kan deze situatie niet duren. Fleur moet de weg weer op. 

Zitting bij het OM

Enkele weken later vindt de zitting plaats bij het OM. Deze zitting leidt tot teruggave van het rijbewijs. We konden ons geluk niet op. 

De euforie was van korte duur. Nog voordat ik terug was op kantoor, werd ik gebeld door de officier van justitie met de mededeling dat het rijbewijs niet meer terug gestuurd kon worden naar Fleur, omdat het net die ochtend naar het CBR was gezonden

En toen begon de ellende pas echt. 

Het CBR

Het rijbewijs werd geschorst. Fleur mocht nog steeds niet rijden, omdat zij zich eerst moest onderwerpen aan een onderzoek naar haar rijvaardigheid. Zij moest spreken met een psycholoog. Daar vertelde zij eerlijk dat zij meerdere keren per week een paar glazen wijn dronk. 

Tot haar grote schrik rapporteerde de psycholoog aan het CBR dat zij zich schuldig maakte aan alcoholmisbruik. Ze is het daar pertinent mee oneens. De psycholoog wilde het rapport echter niet aanpassen. 

Het CBR besluit daarop dat zij een jaar lang niet rijgeschikt is. Na dit jaar moet zij zich opnieuw laten onderzoeken. Uit dat onderzoek zou moeten blijken dat er geen sprake meer is van alcoholmisbruik. Pas dan krijgt zij haar rijbewijs terug. Dat gaat nog minimaal anderhalf jaar duren. 

Ik ben werkelijk perplex van deze beslissing. 

Fleur heeft haar rijbewijs al meer dan twintig jaar. En is nog nooit met de politie in aanraking geweest, dus ook niet voor rijden onder invloed. Ze is niet aangehouden terwijl ze in een auto reed. Ze zat op een elektrische scooter. Het was midden in de nacht. Er was niemand op de weg, behalve Fleur en de politie.  

Dat het verhaal van Fleur niet op zichzelf staat, blijkt wel uit dit artikel (Bron: dekrantnieuws.nl)

Buitensporige gevolgen

De keuze om op die scooter te stappen was verkeerd. Dat snapt Fleur ook wel. En daar heeft ze van geleerd. Maar de gevolgen van dit ene incident zijn onevenredig groot. De gedraging van Fleur en het gevolg staan niet met elkaar in verhouding. Om het boud te stellen: ze wordt onevenredig hard door het CBR aangepakt.

De conclusie van de psycholoog is veel te kort door de bocht. En het gevolg dat het CBR daaraan verbindt, zonder ook maar enigszins rekening te houden met alle omstandigheden van deze specifieke situatie, vind ik echt bizar. Immers, hoezo ben je als je meerdere keren per week een paar glazen alcohol drinkt ongeschikt om een motorvoertuig te besturen? Het gaat er toch om dat je met drank op niet achter het stuur stapt? 

Het CBR ligt ondertussen behoorlijk onder een vergrootglas. Uit onderzoek van Nieuwsuur (december 2019) blijkt dat de tuchtrechter opvallend veel artsen op de vingers heeft getikt die rijbewijskeuringen doen. En uit een NRC-podcast van Thomas Rueb (januari 2020) blijkt ook dat uit onderzoek blijkt dat het CBR haar zaken slecht op orde heeft. Het CBR staat inmiddels onder verscherpt toezicht van de minister. 

De NRC-podcast ‘De weg kwijt bij het CBR’

Wantoestanden bij het CBR

Wat mij betreft kunnen gevallen als deze ook aan de lijst van wantoestanden bij het CBR worden toegevoegd. Elke menselijke maat ontbreekt. Daar waar het OM daar wel rekening mee houdt. 

Fleur moet wel in bezwaar tegen deze zeer onterechte beslissing van het CBR. Het alternatief is onacceptabel. Intussen staat haar leven volledig op zijn kop. Ze is haar baan nu echt niet meer zeker. Haar bewegingsvrijheid is al maanden enorm ingeperkt door afhankelijk zijn van het openbaar vervoer en de fiets. 

En ook financieel is het een flinke aderlating. Al met al heeft het kleine stukje rijden op die deelscooter haar al duizenden euro’s gekost. Het einde is nog lang niet in zicht. 

Bent u uw rijbewijs kwijt door rijden onder invloed? Of bent u rij-ongeschikt verklaard? Neem dan contact op met ons kantoor op het nummer 020-2103 232 om te informeren naar wat wij voor u kunnen betekenen!

Lees ook over ons specialisme ‘verkeerszaken‘.

Nancy Dekens
Advocaat

Dekens & Aytemur Strafrechtadvocaten