Advocaat moord, doodslag en dood door schuld nodig?
Wanneer u wordt geconfronteerd met een ernstige beschuldiging, zoals moord, doodslag, dood door schuld, of een poging hiertoe, kan dit uw leven op zijn kop zetten. Dit zijn moeilijke en emotioneel beladen situaties waarin u behoefte heeft aan ervaren en betrokken juridische ondersteuning. Ons advocatenkantoor biedt u de deskundigheid en persoonlijke aandacht die u in deze tijd nodig heeft.
Of het nu gaat om een tragisch verkeersongeval, een situatie van noodweer, een crime passionel, of een complex conflict zoals eerwraak of een onderwereldafrekening: wij hebben de expertise om u door dit proces te begeleiden. Wij staan aan uw zijde om uw rechten te beschermen en u te ondersteunen met deskundig juridisch advies en daadkrachtige vertegenwoordiging.
In Nederland kunnen de straffen voor dit soort delicten enorm zwaar zijn, in sommige gevallen zelfs een levenslange gevangenisstraf. Daarnaast heeft de overheid bij verdenking van levensdelicten verregaande opsporingsbevoegdheden. Deze opsporingsbevoegdheden kunnen zeer ingrijpend zijn in uw persoonlijke levenssfeer en impact maken op uw relaties. Uw huis kan worden doorzocht, uw telefoon kan worden afgeluisterd, en uw persoonlijke leven komt aldus onder een vergrootglas te liggen.
In zo’n situatie is het essentieel dat u zich goed laat bijstaan door een ervaren advocaat. U verdient iemand die u begrijpt, u beschermt en ervoor zorgt dat uw rechten worden gerespecteerd. Onze advocaten hebben jarenlange ervaring met deze complexe zaken en weten precies hoe ze uw belangen het beste kunnen behartigen. Wij zorgen ervoor dat u voorbereid bent, uw verhaal gehoord wordt, en u een eerlijke kans krijgt in de rechtszaal.
Wij kunnen u hierbij helpen door u bij te staan in een vroeg stadium van het opsporingsonderzoek. U kunt rekenen op bijstand bij het politieverhoor en iedere stap die daarna volgt. Er zullen in elke fase van uw strafzaak beslissingen moeten worden genomen. Zoals het wel of niet gebruikmaken van uw zwijgrecht, het wel of niet meewerken aan een rapportage, het opgeven van onderzoekswensen: welke getuigen en deskundigen moeten worden ondervraagd in uw zaak, of het indienen van een verzoek tot schorsing en opheffing van de voorlopige hechtenis, en het indienen van hoger beroep.
Onze advocaten zijn eerlijk en hebben oog voor uw persoonlijke omstandigheden. Samen met u zullen zij een strategie bepalen die het best passend is in uw zaak.
Mr. Dekens heeft in de afgelopen jaren verschillende verdachten bijgestaan in geruchtmakende moord- en doodslagzaken:
Sjonny W. die verdacht werd van het doden van drie vrouwen.
Vrijspraak Soulaiman el H. voor moord op neef op de Tiberdreef in Utrecht.
Wat is moord?
Het delict moord is de zwaarste gradatie van de levensdelicten opgenomen in ons Wetboek van Strafrecht. Moord is terug te vinden in artikel 289 Sr en luidt als volgt:
“Hij die opzettelijk en met voorbedachten rade een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan moord, gestraft met levenslange gevangenisstraf of tijdelijke van ten hoogste dertig jaren of geldboete van de vijfde categorie.”
Voor een bewezenverklaring van moord moet de rechter dus van oordeel zijn dat de moord met opzet is gepleegd.
Daarnaast moet er sprake zijn van ‘voorbedachten rade’ om van moord te kunnen spreken. Voorbedachten rade houd kortgezegd in dat iemand de tijd heeft gehad om zich te beraden vóórdat hij een ander van het leven heeft beroofd. Voorbedachten rade speelt alleen een rol bij moord en niet bij doodslag. Dat maakt dat moord een ernstiger delict is dan doodslag.
Voorbedachte raad
Maar wat houdt voorbedachte raad eigenlijk in? Volgens de wetshistorie wordt met voorbedachte raad bedoeld dat er een moment van kalm overleg of van bedaard denken moet zijn geweest vóórdat iemand opzettelijk om het leven werd gebracht. Iemand moet dus als het ware een moment hebben gehad om zich te realiseren wat hij aan het doen is en er daarna alsnog voor hebben gekozen om door te gaan met het handelen. Het is het tegenovergestelde van het handelen in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling.
In 2012 heeft de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2012:BR2342) een belangrijke uitspraak gedaan met betrekking tot de voorbedachte raad. Op het moment dat een verdachte de gelegenheid heeft gehad om zich te beraden, is het volgens de Hoge Raad redelijk om aan te nemen dat de verdachte gebruik heeft gemaakt van die gelegenheid.
Dit klinkt als een duidelijke regel, maar in de praktijk is het niet eenvoudig om te beoordelen of er sprake is van voorbedachte raad. De rechter kijkt in iedere zaak steeds naar de omstandigheden van het geval. Daarbij kan een rechter echter ook kijken naar ‘contra-indicaties’, waaruit zou kunnen volgen dat een verdachte geen gebruik heeft gemaakt of kunnen maken van die gelegenheid en het delict dus in een ogenblikkelijke gemoedsopwelling is gebeurd. In dat geval kan geen sprake zijn van moord.
Wat is doodslag?
Doodslag is, zoals hierboven uitgelegd, moord zónder voorbedachte raad. In artikel 287 Sr wordt doodslag omschreven als:
“Hij die opzettelijk een ander van het leven berooft, wordt, als schuldig aan doodslag, gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vijfentwintig jaren of geldboete van de vijfde categorie.”
Bij doodslag doodt iemand een persoon in een opwelling, in ieder geval zonder voorbedachte raad. Er is geen voorbedachte raad aanwezig, maar het moet wel met opzet zijn gebeurd. Daarbij is het niet van belang door welke gedraging de doodslag heeft plaatsgevonden. Er moet echter wel sprake zijn van een ‘causaal verband’ tussen de gedraging en het overlijden van een persoon. U kunt bijvoorbeeld denken aan een heftige ruzie tussen twee partners. In een gemoedsopwelling pakt één van de twee een mes en steekt de ander dood. Dit is doodslag.
Eerwraak
Moord of doodslag kan ook gepleegd worden met een bepaald motief, zoals eerwraak. Bij eerwraak pleegt iemand een moord, omdat diens eer of reputatie is aangetast. Meestal gaat het niet om de eer van slechts één persoon, maar staat de reputatie van de gehele familie of groep op het spel. Om de eer te herstellen, wordt degene die de eer heeft geschonden, vermoord. Een minder vergaande vorm van eerwraak is het mishandelen of bedreigen van die persoon.
Er wordt vaak gedacht dat alleen vrouwen het slachtoffer worden van eerwraak, omdat de vrouw overspel heeft gepleegd binnen het huwelijk, of een jong meisje haar maagdelijkheid heeft verloren vóór het huwelijk. In werkelijkheid zijn mannen minstens even vaak het slachtoffer van eerwraak. Denk aan de zoon die binnen zijn familie uit de kast komt, of dat de familie er zelf achter is gekomen. Er zijn families die homoseksualiteit niet accepteren op grond van hun geloofsovertuiging of culturele achtergrond. Volgens die families wordt hun eer dusdanig geschonden, dat zij overgaan tot eerwraak, waarna de familienaam wordt gezuiverd. Dit heeft dodelijke slachtoffers tot gevolg.
Het Wetboek van Strafrecht kent geen specifieke strafbaarstelling voor eerwraak. Het zal daarom altijd ten laste gelegd worden als moord, doodslag of zware mishandeling. De eerwraak wordt dan gezien als het motief voor deze delicten en kan strafverzwarend werken.
Indien u geen Nederlandse culturele achtergrond heeft, is het zeer belangrijk dat uw advocaat u goed begrijpt en dit kan overbrengen in zijn of haar pleidooi bij de rechtbank. Dekens Aytemur Strafrechtadvocaten heeft ruime ervaring in het bijstaan van verdachten bij eerwraak. Zij begrijpen als geen ander hoe gecompliceerd en gevoelig deze zaken liggen. Zij kunnen namens u het verhaal vertellen voor de rechter. Dit kan strafverlagend werken.
Lustmoord
Bij lustmoord wordt een moord gepleegd met een seksueel motief, bijvoorbeeld moord op een sekswerker. Het kan echter ook gebeuren binnen de eigen kring. Een lustmoord gebeurt uit lustgevoelens. Vaak gaat de moord gepaard met andere strafbare delicten, zoals verkrachting of aanranding. Daarnaast kan het voorkomen dat het lichaam daarna wordt gemutileerd. Het lichaam wordt dan beschadigd. Of er is geprobeerd om van het lichaam af te komen door het in stukken te snijden. En het op verschillende locaties te dumpen.
Indien u van een lustmoord wordt verdacht is het absolute noodzaak om direct een gespecialiseerde advocaat in te schakelen. Er staan immers forse straffen op dit delict. Het Openbaar Ministerie kan de feiten op een andere manier presenteren dan hoe het in werkelijkheid is gegaan. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van een uit de hand gelopen vrijwillige wurgseks. De dood is dan een ongeluk geweest.
Lustmoorden leveren in de regel complexe en zwaarbeladen strafzaken op. Wij zetten alles op alles om het bewijs samen met u te analyseren met de nodige discretie en uw kant van het verhaal naar voren te brengen. Bij vragen kunt u altijd (vrijblijvend) contact opnemen met ons kantoor.
Opzettelijke levensberoving
Voor een bewezenverklaring van zowel moord als doodslag moet sprake zijn van ‘opzet’. Opzet kent meerdere gradaties. De lichtste vorm van opzet is voorwaardelijk opzet. De verdachte heeft dan bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat door zijn handelen een persoon komt te overlijden. De zwaarste vorm van opzet is het boze opzet. Hierbij doodt iemand willens en wetens een persoon.
Voor een bewezenverklaring van een levensdelict is niet van belang welke vorm van opzet een verdachte heeft gehad. De opzetvorm kan wel een rol spelen in het kader van de strafmaat. Zo wordt het boze opzet meestal zwaarder bestraft dan het voorwaardelijke opzet. De rechter beoordeelt het opzet aan de hand van de omstandigheden van het geval.
Gekwalificeerde doodslag
Naast moord en doodslag, kan er ook sprake zijn van gekwalificeerde doodslag. Gekwalificeerde doodslag is te vinden in artikel 288 Sr en luidt:
“Doodslag gevolgd, vergezeld of voorafgegaan van een strafbaar feit en gepleegd met het oogmerk om de uitvoering van dat feit voor te bereiden of gemakkelijk te maken, of om, bij betrapping op heter daad, aan zichzelf of andere deelnemers aan dat feit hetzij straffeloosheid hetzij het bezit van het wederrechtelijk verkregene te verzekeren, wordt gestraft met levenslange gevangenisstraf of tijdelijke van ten hoogste dertig jaren of geldboete van de vijfde categorie.”
Ter illustratie het voorbeeld van de dief. Stel een dief breekt in bij een woning. Van tevoren heeft de dief geen intentie om de inwoners te doden. Plotseling wordt één van de bewoners wakker en ziet de inbreker. Als gevolg hiervan doodt de inbreker de bewoner, want hij wil niet dat hij betrapt wordt. Door de doodslag heeft de dief zijn diefstal vergemakkelijkt.
Het is dus eigenlijk een doodslag die onder strafverzwarende omstandigheden heeft plaatsgevonden. De wetgever vindt gekwalificeerde doodslag bijna net zo erg als moord. Daarom kan voor gekwalificeerde doodslag een levenslange gevangenisstraf worden opgelegd.
Wat is dood door schuld?
Naast moord en doodslag, kent ons Wetboek van Strafrecht ook een variant waarin géén opzet op het doden van iemand aanwezig is, maar iemand wel schuld heeft aan de dood van een ander. Dit misdrijf wordt ook wel ‘dood door schuld’ genoemd. Het wetsartikel van dood door schuld is artikel 307 Sr en luidt:
1. Hij aan wiens schuld de dood van een ander te wijten is, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie.
2. Indien de schuld bestaat in roekeloosheid, wordt hij gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie.
Om tot een bewezenverklaring voor dood door schuld te komen, zal een zekere mate van verwijtbaarheid moeten worden aangetoond. Daarmee wordt gedoeld op een bepaalde mate van onachtzaamheid, onvoorzichtigheid of onoplettendheid.
Die onachtzaamheid, onvoorzichtigheid of onoplettendheid kan ook juist bestaan uit het nalaten van handelen. Een voorbeeld hiervan is de bestuurder die heeft nagelaten met zijn auto naar de vluchtstrook te rijden toen hij merkte dat zijn auto steeds langzamer reed. Als gevolg hiervan heeft er een botsing met een andere auto plaatsgevonden, waardoor het slachtoffer is komen te overlijden (ECLI:NL:RBROT:2024:4182).
Ook kan er sprake zijn van dood door schuld als iemand nalaat medische hulp in te schakelen op het moment dat zijn partner na een feest ‘out’ ging en kwam te overlijden na het gebruik van drugs.
Opsporingsmethoden bij moord en doodslag
Om deze misdrijven te kunnen oplossen, worden door de politie en het Openbaar Ministerie opsporingsmethoden ingezet. Naast de standaard opsporingsmethoden zoals het afluisteren van telefoons, of het kraken van inbeslaggenomen telefoons, gaat de opsporing regelmatig verder door te observeren en het inzetten van undercoveragenten. Zij hebben de bevoegdheid om u te observeren of af te luisteren in uw persoonlijke leefruimte. Deze opsporingsbevoegdheden mogen niet willekeurig worden ingezet. Hiervoor is vrijwel altijd een dwangbevel nodig. Het is dus van belang dat uw advocaat hier te allen tijde scherp op is en controleert of er daadwerkelijk een dwangbevel voorhanden was.
Forensisch bewijs moord en doodslag & het alternatieve scenario
Bij moord- of doodslagzaken neemt het forensisch onderzoek vaak een centrale plaats in. Zo wordt er regelmatig onderzoek gedaan naar DNA-sporen. Het kan zo zijn dat uw DNA-sporen zijn aangetroffen op het plaats delict of een voorwerp dat in verband wordt gebracht met het misdrijf.
Enkel het aantreffen van uw DNA (bronniveau) is onvoldoende om u als schuldige aan te wijzen. Sporen zoals haren, vingerafdrukken en huidcellen blijven immers overal achter en kunnen zich gemakkelijk verspreiden. Het is in een strafzaak dan ook altijd de vraag hoe en wanneer bepaald DNA is aangetroffen. Dit heet ook wel forensisch onderzoek op activiteitenniveau.
Deze vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden. Ook niet door forensisch onderzoekers. Onderzoekers kunnen slechts een bepaalde mate van waarschijnlijkheid geven over hoe DNA op een bepaalde plek is terechtgekomen. Zij kunnen dus nooit op de stoel van de rechter gaan zitten door een dader aan te wijzen. Vanuit de verdediging is het belangrijk een alternatief scenario te schetsen dat uw DNA op een plaats delict verklaart, zonder dat u de dader bent.
Met andere woorden, forensisch onderzoek is lastig te doorgronden. Het vergt specifieke kennis en bovendien oplettendheid om hier een goed onderbouwd standpunt over te kunnen innemen. Wij hebben veel ervaring met zaken waarin forensisch onderzoek is verricht en waken ervoor dat resultaten niet klakkeloos worden overgenomen.
U kunt hierover altijd contact met ons opnemen. Als het gaat om forensisch onderzoek dan beschikken wij over een goed netwerk waardoor wij forensisch onderzoek beter kunnen toetsen en als het nodig is contra-expertise kunnen laten verrichten door de ons bekende deskundigen.
Straffen voor moord, doodslag en dood door schuld
Indien u wordt verdacht van een levensdelict, kunnen de op te leggen straffen schrikbarend zijn. De straffen voor moord, doodslag en dood door schuld zijn erg uiteenlopend.
Uit de wetsartikelen volgt dat voor moord een levenslange gevangenisstraf kan worden opgelegd of een maximale tijdelijke gevangenisstraf van 30 jaar. Voor doodslag is de maximale gevangenisstraf 25 jaar en voor dood door schuld is de maximale gevangenisstraf in beginsel 2 jaar.
Dit impliceert niet noodzakelijkerwijs dat deze straffen ook daadwerkelijk zullen worden opgelegd. Het is slechts een maximale bovengrens waaraan de rechter zich dient te houden. De uiteindelijke straf is afhankelijk van de omstandigheden van het geval, de ernst van het feit en de persoon van de dader. Er is dus geen eenduidig antwoord te geven op de vraag welke straf u mogelijk krijgt opgelegd.
Het is begrijpelijk dat u desalniettemin een indicatie wenst van de straf die u mogelijk boven het hoofd hangt. Onze advocaten hebben jarenlange ervaring met levensdelicten en kunnen derhalve in de meeste gevallen feilloos een inschatting maken. Ook zullen zij met u meedenken of een opgelegde straf passend is bij uw persoonlijke omstandigheden en de bewijsconstructie die is aangenomen en of het instellen van hoger beroep kansrijk is, of juist risicovol.
Straffen voor poging tot moord en poging tot doodslag
Niet alleen het voltooide delict, waarbij iemand om het leven is gekomen, is strafbaar. Ook de ‘poging’ is strafbaar. In het geval van poging heeft iemand wel geprobeerd om een persoon om het leven te brengen, maar dit is om welke reden dan ook niet gelukt. Er is dus niemand dood. Dat kan zijn doordat de verdachte zelf is gestopt met zijn handelen, de verdachte door iemand is tegengehouden of bijvoorbeeld doordat de handelingen geen dodelijke afloop hebben gehad. Denk in het laatste geval bijvoorbeeld aan het meermaals steken rondom de vitale organen, waaraan het slachtoffer niet is overleden.
Om van poging te kunnen spreken, moet er een ‘begin van uitvoering’ zijn geweest. Of hiervan sprake is, hangt af van de omstandigheden van het geval en wordt per situatie beoordeeld.
Een ‘poging’ kan worden bestraft met twee derde van de maximumstraf die op het voltooide delict staat.
Bij poging tot moord betekent dat een maximale gevangenisstraf van 20 jaar (omdat voor moord maximaal een levenslange gevangenisstraf kan worden opgelegd).
Bij poging tot doodslag betekent dat een maximale gevangenisstraf van 16 jaar en 8 maanden.
Bij poging tot gekwalificeerde doodslag betekent dat een maximale gevangenisstraf van 20 jaar.
Poging tot ‘dood door schuld’ is niet mogelijk.
Onze advocaten zullen er alles aan doen om ervoor te zorgen dat – àls u wordt veroordeeld – de straf zo laag mogelijk uitvalt. Dit doen wij door in samenspraak met u, uw persoonlijke omstandigheden onder de aandacht te brengen van de officier van justitie en de rechters. U bent immers niet alleen een verdachte, maar ook een mens. Een mens met familie, vrienden, werk, en een maatschappelijke rol. Het is van cruciaal belang dat hier de aandacht op wordt gevestigd.